آیا آپارتمانی سرد و کمنور دارید اما دلتان میخواهد فضای آن را با گیاهان سرسبز و زیبا پر کنید؟ انتخاب گیاهان مناسب که بتوانند در چنین شرایطی دوام بیاورند، کلید موفقیت شماست. در این مقاله از مجله دشت سرو، ده گیاه آپارتمانی بینظیر را به شما معرفی میکنیم که به خوبی با سرمای ملایم و نور کم سازگار هستند و میتوانید با اطمینان خاطر از آنها در خانه خود نگهداری کنید.
زندگی در آپارتمانهای امروزی، بهخصوص در شهرهای بزرگ، اغلب با چالشهایی مانند کمبود نور طبیعی و نوسانات دمایی، بهویژه در فصول سرد سال، همراه است. این شرایط میتواند نگهداری از گیاهان آپارتمانی را برای بسیاری از علاقهمندان به دنیای سبز دشوار کند و آنها را از داشتن یک باغچه کوچک و دلنشین در خانه محروم سازد. بسیاری از افراد تصور میکنند که بدون نور فراوان و گرمای کافی، امکان پرورش گیاهان زیبا وجود ندارد، اما حقیقت چیز دیگری است. با انتخاب درست و رعایت نکات ساده، حتی سردترین و کمنورترین آپارتمانها نیز میتوانند به گوشهای دنج و سرشار از طراوت تبدیل شوند. این راهنما به شما کمک میکند تا با ده گیاه آپارتمانی مقاوم به سرما و نور کم آشنا شوید و روشهای نگهداری آنها را بیاموزید.
چرا آپارتمانهای سرد و کمنور برای گیاهان چالشبرانگیز هستند؟
آپارتمانهایی که نورگیر خوبی ندارند یا سیستم گرمایشی آنها در تمام فصول سال فعال نیست، محیطی دشوار برای بسیاری از گیاهان به شمار میآیند. دماهای پایین، به خصوص زیر ۱۵ درجه سانتیگراد، میتواند فعالیتهای متابولیکی گیاهان را کند کرده و حتی متوقف سازد. این کاهش فعالیت منجر به توقف رشد، آسیب به ریشهها و در نهایت مرگ گیاه میشود. گیاهان برای انجام فتوسنتز که فرآیند تولید انرژی آنهاست، به نور نیاز دارند. در محیطهای کمنور که کمتر از ۴ تا ۶ ساعت نور غیرمستقیم در روز دریافت میکنند، فتوسنتز کافی صورت نمیگیرد، در نتیجه برگها زرد شده و ساقهها ضعیف و علفی رشد میکنند.
انتخاب گیاهانی که همزمان به سرمای ملایم و کمبود نور مقاوم هستند، از اهمیت ویژهای برخوردار است. این گیاهان اغلب دارای ویژگیهایی مانند برگهای گوشتی برای ذخیره آب، رشد کندتر که نیاز نوری کمتری دارد، و مقاومت طبیعی در برابر دماهای پایینتر هستند. شناخت این ویژگیها به شما کمک میکند تا با درک بهتری از نیازهای گیاهان، محیط مناسبی برای آنها فراهم کنید و از زیبایی و طراوت آنها در هر گوشهای از آپارتمان خود لذت ببرید.
با انتخاب هوشمندانه گیاهان و رعایت اصول نگهداری، میتوانید در هر گوشهای از آپارتمان خود، حتی در سردترین و کمنورترین نقاط، فضایی سرسبز و دلنشین ایجاد کنید.
معرفی ۱۰ گیاه مقاوم به سرما و نور کم برای آپارتمان
در این بخش، ۱۰ گیاه آپارتمانی را معرفی میکنیم که به خوبی با شرایط سرد و کمنور آپارتمانها سازگار هستند و میتوانند زیبایی و طراوت را به خانه شما هدیه دهند.
| نام گیاه | مقاومت دمایی | میزان نور مورد نیاز | ویژگیهای بارز |
|---|---|---|---|
| زاموفیلیا | ۱۰-۱۲°C | سایه تا نور متوسط | مقاومترین به نور کم، برگهای براق و ضخیم |
| سانسوریا | ۷-۱۰°C | سایه تا نور متوسط | بسیار مقاوم، تصفیهکننده هوا |
| پتوس | ۱۳-۱۵°C | کمنور تا متوسط | رونده، رشد سریع، مناسب برای آویز |
| آگلونما | ۱۵°C | کمنور تا متوسط | تنوع رنگی برگها، تصفیهکننده هوا |
| گیاه گلدان چدنی | ۵°C | سایه کامل تا نور کم | تحمل فوقالعاده شرایط سخت |
| پیچک انگلیسی | ۱۰°C | نور متوسط تا کم | رونده، مناسب برای سبد آویز |
| نخل شامادورا | ۱۳°C | نور کم تا متوسط | نخل کوچک و ظریف، تصفیهکننده هوا |
| کراسولا | ۱۰°C | نور خوب اما تحمل سرما | ساکولنت مقاوم، برگهای گوشتی |
| فیکوس الاستیکا | ۱۵°C | نور متوسط تا کم | برگهای پهن و براق، رشد عمودی |
| فیلودندرون برگ قلبی | ۱۳-۱۵°C | نور کم تا متوسط | رونده، مراقبت آسان |
۱. زاموفیلیا
زاموفیلیا، با برگهای براق و چرمی شکل خود، یکی از مقاومترین گیاهان آپارتمانی است که به نور بسیار کم و سرمای ملایم تا حدود ۱۰-۱۲ درجه سانتیگراد تحمل بالایی دارد. این گیاه مناسبترین گزینه برای آپارتمانهایی است که حتی پنجرههای کوچک و نورگیرهای محدودی دارند. ویژگیهای بارز آن، رشد آهسته و نیاز کم به آبیاری است که آن را برای افراد پرمشغله و مبتدی ایدهآل میکند.
- آبیاری: در زمستان و شرایط سرد، آبیاری را به حداقل برسانید. اجازه دهید خاک بین دو آبیاری کاملاً خشک شود، سپس به مقدار کم آبیاری کنید (حدوداً هر ۳-۴ هفته یکبار).
- خاک: خاکی با زهکشی عالی که آب را به سرعت عبور دهد، مانند ترکیب خاک کاکتوس یا خاک برگ و پرلیت.
- رطوبت: نیاز کمی به رطوبت دارد.
- کوددهی: در فصول سرد و کمنوری نیازی به کوددهی نیست.
- مکانیابی: به دلیل مقاومت بالا به نور کم، تقریباً در هر گوشهای از آپارتمان، دور از جریان مستقیم باد سرد، قابل نگهداری است.
مزیت خاص زاموفیلیا، توانایی خیرهکننده آن در تحمل خشکی و نور کم است که این گیاه را به یک قهرمان واقعی برای آپارتمانهای سرد و کمنور تبدیل میکند.

۲. سانسوریا
سانسوریا، که به زبان مادرشوهر نیز معروف است، گیاهی بسیار مقاوم با برگهای ایستاده و شمشیری شکل است. این گیاه میتواند دمای تا ۷-۱۰ درجه سانتیگراد را تحمل کند و به نور کم نیز سازگار است. سانسوریا علاوه بر زیبایی، به دلیل قابلیت تصفیه هوای داخلی شناخته شده است.
- آبیاری: مانند زاموفیلیا، به آبیاری کم نیاز دارد. خاک باید کاملاً خشک شود و سپس به مقدار کم آبیاری گردد (هر ۲-۳ هفته یکبار در فصول سرد).
- خاک: خاک سبک با زهکشی مناسب.
- رطوبت: به رطوبت خاصی نیاز ندارد.
- کوددهی: در زمستان نیازی به کود نیست.
- مکانیابی: میتواند در نقاط کمنور و خنک آپارتمان، مانند راهپلهها یا گوشههای اتاق، قرار گیرد.
سانسوریا به عنوان یکی از گیاهان آپارتمانی مقاوم به سرما و خشکی، انتخابی عالی برای کسانی است که به دنبال نگهداری گیاهی با حداقل مراقبت هستند.

۳. پتوس
پتوس، با برگهای قلبی شکل و قابلیت رونده بودن، گیاهی پرطرفدار و بسیار سازگار است. این گیاه میتواند دمای ۱۳-۱۵ درجه سانتیگراد را تحمل کند و در نور کم نیز به خوبی رشد میکند، هرچند که نور بیشتر به رشد پرپشتتر و رنگهای زندهتر برگها کمک میکند.
- آبیاری: زمانی که سطح خاک خشک شد، آبیاری کنید. در زمستان آبیاری را کاهش دهید.
- خاک: خاک گلدان استاندارد با زهکشی خوب.
- رطوبت: رطوبت متوسط را دوست دارد، اما خشکی را نیز تحمل میکند.
- کوددهی: در فصول سرد نیاز به کوددهی ندارد.
- مکانیابی: میتوان آن را در سبدهای آویز یا قفسههای کتاب در نقاط کمنور قرار داد.
پتوس به دلیل رشد سریع و آسان، برای ایجاد جلوههای سبز و آویز در آپارتمانهای سرد و کمنور بسیار مناسب است. این گیاه در محیط کم نور و خنک هم به خوبی رشد میکند.

۴. آگلونما
آگلونما، با برگهای متنوع و زیبا در رنگهای سبز، صورتی و قرمز، یک انتخاب فوقالعاده برای گیاهان آپارتمانی سایه دوست است. این گیاه میتواند دمای تا ۱۵ درجه سانتیگراد را تحمل کند و به نور کم نیز مقاوم است.
- آبیاری: خاک را همیشه کمی مرطوب نگه دارید، اما از آبیاری بیش از حد خودداری کنید. در زمستان آبیاری را کم کنید.
- خاک: خاک گلدان با زهکشی خوب.
- رطوبت: رطوبت متوسط را دوست دارد.
- کوددهی: در فصول سرد نیازی به کوددهی نیست.
- مکانیابی: به دلیل نیاز کم به نور، مناسب برای اتاقهای نشیمن یا ادارات با نور غیرمستقیم.
آگلونما مقاومت به سرما و نور کم را به خوبی از خود نشان میدهد و با رنگهای متنوع برگهایش، جلوهای خاص به دکوراسیون میبخشد.

۵. گیاه گلدان چدنی
همانطور که از نامش پیداست، گیاه گلدان چدنی (آسپیدیسترا) به دلیل مقاومت فوقالعاده خود به شرایط سخت شناخته شده است. این گیاه میتواند دمای تا ۵ درجه سانتیگراد را تحمل کند و در سایه کامل تا نور بسیار کم نیز به خوبی رشد میکند. برگهای پهن و سبز تیره آن جلوهای کلاسیک و باوقار به فضا میبخشند.
- آبیاری: اجازه دهید خاک کاملاً خشک شود و سپس آبیاری کنید. در زمستان هر ۲-۳ هفته یکبار کافی است.
- خاک: خاک گلدان استاندارد.
- رطوبت: رطوبت کم را تحمل میکند.
- کوددهی: در فصول سرد نیازی به کوددهی نیست.
- مکانیابی: ایدهآل برای نقاط بسیار کمنور و سرد که هیچ گیاه دیگری دوام نمیآورد.
این گیاه گلدان چدنی، نماد پایداری و استقامت در دنیای گیاهان آپارتمانی است.

۶. پیچک انگلیسی
پیچک انگلیسی یک گیاه رونده زیباست که میتواند در نور متوسط تا کم رشد کند و دمای تا ۱۰ درجه سانتیگراد را نیز تحمل میکند. این گیاه برای سبدهای آویز یا پوشش دیوارها مناسب است و جلوهای طبیعی به فضا میبخشد.
- آبیاری: خاک را همیشه مرطوب (نه خیس) نگه دارید. در زمستان آبیاری را کاهش دهید.
- خاک: خاک گلدان با زهکشی خوب.
- رطوبت: رطوبت را دوست دارد، اما خشکی را نیز تحمل میکند.
- کوددهی: در زمستان نیازی به کود نیست.
- مکانیابی: کنار پنجرههای شمالی یا در نقاطی با نور غیرمستقیم.
پیچک انگلیسی به دلیل قابلیت رشد در محیط کم نور و خنک و فرم آویز خود، گزینهای دلنشین برای دکوراسیون است.

۷. نخل شامادورا
نخل شامادورا یک نخل کوچک و ظریف است که به دلیل مقاومت به نور کم و تحمل دمای تا ۱۳ درجه سانتیگراد، یکی از بهترین گیاهان برای خانه سرد محسوب میشود. این نخل، با برگهای پر مانند خود، حس آرامش و طبیعت را به خانه میآورد.
- آبیاری: خاک را مرطوب نگه دارید، اما از غرقابی شدن آن خودداری کنید.
- خاک: خاک سبک با زهکشی مناسب.
- رطوبت: رطوبت متوسط را دوست دارد، اما در خشکی نیز دوام میآورد.
- کوددهی: در زمستان نیازی به کود نیست.
- مکانیابی: ایدهآل برای گوشههای اتاق نشیمن یا کنار مبلمان.
نخل شامادورا به خوبی در آپارتمان سرد و کمنور دوام میآورد و جلوهای گرمسیری به فضای شما میبخشد.

۸. کراسولا
کراسولا یا گیاه یشم، یک ساکولنت زیبا و مقاوم با برگهای گوشتی است که نمادی از شانس و ثروت شناخته میشود. این گیاه میتواند دمای تا ۱۰ درجه سانتیگراد را تحمل کند، البته نیاز به نور نسبتاً خوبی دارد، اما در شرایط کمنورتر با آبیاری کمتر نیز زنده میماند.
- آبیاری: آبیاری بسیار کم، به خصوص در زمستان. اجازه دهید خاک کاملاً خشک شود.
- خاک: خاک کاکتوس یا خاکی با زهکشی عالی.
- رطوبت: نیاز بسیار کمی به رطوبت دارد.
- کوددهی: در زمستان نیازی به کود نیست.
- مکانیابی: کنار پنجرههای با نور غیرمستقیم یا حتی در نقاط کمنورتر با آبیاری بسیار محدود.
کراسولا به عنوان یکی از گل و گیاه مقاوم به خشکی و سرما، انتخابی زیبا و کمتوقع است.

۹. فیکوس الاستیکا
فیکوس الاستیکا، با برگهای پهن و براق خود، گیاهی چشمگیر است که میتواند در نور متوسط تا کم و دمای تا ۱۵ درجه سانتیگراد دوام بیاورد. این گیاه به دلیل قامت بلند خود، برای ایجاد نقطه کانونی در دکوراسیون آپارتمان مناسب است.
- آبیاری: زمانی که چند سانتیمتر از سطح خاک خشک شد، آبیاری کنید. در زمستان آبیاری را کاهش دهید.
- خاک: خاک گلدان با زهکشی خوب.
- رطوبت: رطوبت متوسط را دوست دارد، اما خشکی را نیز تحمل میکند.
- کوددهی: در زمستان نیازی به کود نیست.
- مکانیابی: کنار پنجرههای با نور غیرمستقیم یا در نقاطی با نور متوسط.
فیکوس الاستیکا با برگهای بزرگ و براق خود، جلوهای شیک و طبیعی به آپارتمان سرد و کمنور شما میبخشد.

۱۰. فیلودندرون برگ قلبی
فیلودندرون برگ قلبی، یک گیاه رونده دیگر با برگهای سبز تیره و قلبی شکل است که به مراقبت بسیار کمی نیاز دارد. این گیاه به نور کم و دمای حدود ۱۳-۱۵ درجه سانتیگراد مقاوم است و برای ایجاد فضایی دلنشین و سرسبز بسیار مناسب است.
- آبیاری: زمانی که سطح خاک خشک شد، آبیاری کنید. در زمستان آبیاری را کاهش دهید.
- خاک: خاک گلدان استاندارد با زهکشی خوب.
- رطوبت: رطوبت متوسط را دوست دارد.
- کوددهی: در فصول سرد نیازی به کود نیست.
- مکانیابی: مناسب برای سبدهای آویز، قفسهها یا بالای کمدها.
این فیلودندرون به دلیل زیبایی و سهولت نگهداری، برای گیاهان مناسب برای آپارتمان کم نور گزینهای عالی است.

نکات طلایی برای نگهداری موفق در آپارتمانهای سرد و کمنور
حتی با انتخاب گیاهان آپارتمانی مقاوم به سرما، رعایت چند نکته کلیدی میتواند به شادابی و سلامت بیشتر آنها در شرایط خاص آپارتمانهای سرد و کمنور کمک کند.
مدیریت هوشمندانه آبیاری
یکی از بزرگترین اشتباهات در نگهداری گلهای مقاوم به سرما و نور کم، آبیاری بیش از حد است، به خصوص در فصول سرد که گیاهان نیاز کمتری به آب دارند. همیشه قبل از آبیاری، خشکی خاک را با انگشت خود بررسی کنید. اگر چند سانتیمتر رویی خاک خشک بود، زمان آبیاری فرا رسیده است. کاهش دفعات آبیاری در زمستان، از پوسیدگی ریشه که از مشکلات شایع در محیطهای سرد و مرطوب است، جلوگیری میکند.
اهمیت زهکشی
برای جلوگیری از جمع شدن آب در ته گلدان و پوسیدگی ریشه، حتماً از گلدانهایی با سوراخهای زهکشی مناسب استفاده کنید. همچنین، استفاده از خاکی با بافت سبک که آب را به خوبی از خود عبور میدهد، بسیار مهم است. میتوانید برای بهبود زهکشی، مقداری پرلیت یا پوکه صنعتی به خاک اضافه کنید.
نور مصنوعی کمکی
اگر آپارتمان شما به شدت کمنور است، استفاده از لامپهای رشد LED میتواند کمبود نور را جبران کند. این لامپها انرژی کمی مصرف میکنند و طیف نوری مورد نیاز گیاهان را تأمین میکنند. میتوانید روزانه برای چند ساعت (مثلاً ۴-۶ ساعت) از آنها برای گیاهان خود استفاده کنید تا روش نگهداری گیاهان در نور کم بهینهسازی شود.
حفاظت از نوسانات دمایی
از قرار دادن گیاهان در معرض جریان مستقیم باد سرد (مانند کنار پنجرههای درزدار یا دربهای ورودی) یا گرمای مستقیم (بخاری و رادیاتور) خودداری کنید. نوسانات شدید دمایی میتواند به گیاهان آسیب جدی برساند. سعی کنید مکانی با دمای نسبتاً ثابت برای آنها انتخاب کنید.
تمیز نگه داشتن برگها
گرد و غبار میتواند منافذ برگها را مسدود کند و فرآیند فتوسنتز را مختل سازد. با یک پارچه مرطوب، برگهای گیاهان خود را به آرامی تمیز کنید تا بتوانند نور بیشتری جذب کرده و فتوسنتز کارآمدتری داشته باشند. این کار به سلامت کلی گیاه کمک شایانی میکند.
افزایش رطوبت (در صورت نیاز)
برخی از این گیاهان، مانند نخل شامادورا، رطوبت را دوست دارند. در محیطهای خشک، میتوانید با قرار دادن یک سینی پر از سنگریزه و آب در زیر گلدان (به طوری که ته گلدان با آب تماس نداشته باشد)، رطوبت اطراف گیاه را افزایش دهید. استفاده از دستگاه بخور سرد نیز میتواند مؤثر باشد، اما مطمئن شوید که باعث سرمازدگی گیاه نشود.
کوددهی ملایم
در فصول سرد و کمنوری، رشد گیاهان کند میشود و نیاز آنها به کود کاهش مییابد. کوددهی را به حداقل برسانید یا کاملاً متوقف کنید تا از سوختگی ریشه جلوگیری شود. در صورت لزوم، از کودهای رقیقشده و با دفعات کمتر استفاده کنید.
چالشهای رایج و راهحلها در آپارتمانهای سرد و کمنور
نگهداری گیاهان آپارتمانی در زمستان یا در فضاهای کمنور و سرد میتواند با چالشهایی همراه باشد. شناخت این مشکلات و راهحلهای آنها به شما کمک میکند تا گیاهان شادابتری داشته باشید.
زرد شدن و ریزش برگها: این مشکل اغلب نشانهای از آبیاری بیش از حد یا کمبود نور است. برگهای زرد و نرم نشاندهنده آبیاری زیاد، و برگهای زرد و خشک نشاندهنده کمبود نور هستند. راه حل آن کاهش آبیاری و جابجایی گیاه به مکانی با نور بیشتر است.
پوسیدگی ریشه: نشانههای پوسیدگی ریشه شامل شل شدن ساقه، بوی نامطبوع خاک و زردی ناگهانی گیاه است. این مشکل معمولاً ناشی از آبیاری زیاد و زهکشی نامناسب است. برای درمان، گیاه را از گلدان خارج کرده، ریشههای پوسیده را هرس کنید، خاک را تعویض کرده و در گلدان با زهکشی بهتر بکارید.
توقف رشد یا رشد علفی: اگر گیاه شما رشد نمیکند یا برگها کوچک و ساقهها بلند و نازک میشوند، به احتمال زیاد به نور کافی دسترسی ندارد. با تأمین نور بیشتر (طبیعی یا مصنوعی) و اطمینان از دمای مناسب، این مشکل برطرف میشود.
حملات آفات در محیط بسته: محیطهای بسته و گرمای کم میتواند شرایط مناسبی برای رشد آفات رایج آپارتمانی مانند شته، کنهها و شپشک آردی فراهم کند. برای پیشگیری، برگها را مرتباً بازرسی کنید و در صورت مشاهده آفت، با استفاده از روشهای ارگانیک مانند اسپری آب و صابون رقیق یا روغن چریش، آنها را کنترل کنید.
نتیجهگیری
با انتخاب ۱۰ گیاه مقاوم به سرما برای آپارتمانهای سرد و کمنور و رعایت دقیق نکات نگهداری که در این مقاله از مجله دشت سرو ارائه شد، میتوانید حتی در دشوارترین شرایط آبوهوایی، فضایی سرسبز و دلنشین در خانه خود ایجاد کنید. به یاد داشته باشید که کلید موفقیت، درک نیازهای هر گیاه و ایجاد تعادل مناسب بین نور، دما و آبیاری است. امیدواریم این راهنما شما را در مسیر تبدیل آپارتمانتان به یک واحه سبز یاری کند.
سوالات متداول
آیا میتوان گیاهان آپارتمانی مقاوم به سرما را در طول زمستان در بالکنهای بدون سقف نگهداری کرد؟
خیر، بالکنهای بدون سقف معمولاً دمای بسیار پایینی دارند و این گیاهان تنها در برابر سرمای ملایم داخل آپارتمان مقاوم هستند و در بالکن آسیب میبینند.
بهترین زمان برای آبیاری این گیاهان در فصول سرد (پاییز و زمستان) چه موقعی است؟
بهترین زمان برای آبیاری زمانی است که خاک گلدان به طور کامل خشک شده باشد و معمولاً دفعات آبیاری در فصول سرد بسیار کمتر میشود.
چگونه میتوانم تشخیص دهم که گیاهم به دلیل کمبود نور دچار مشکل شده است و نه آبیاری زیاد؟
اگر برگها زرد و علفی با ساقههای بلند و نازک شدهاند، مشکل از کمبود نور است؛ در حالی که زردی همراه با نرم شدن برگها و بوی نامطبوع خاک، نشانه آبیاری زیاد است.
آیا استفاده از کود مایع در طول زمستان برای تقویت گیاهان مقاوم به سرما توصیه میشود؟
خیر، در فصول سرد و کمنوری، گیاهان نیاز کمتری به کود دارند و بهتر است کوددهی را کاهش داده یا متوقف کنید تا از سوختگی ریشه جلوگیری شود.
کدام یک از این ۱۰ گیاه برای نگهداری در حمام یا سرویس بهداشتی که نور و تهویه بسیار کمی دارد، مناسبتر است؟
گیاه گلدان چدنی (آسپیدیسترا) و سانسوریا به دلیل تحمل فوقالعاده بالا به نور بسیار کم و رطوبت، برای این محیطها مناسبتر هستند.
